بهزاد ولیزاده، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت، گفت: افزایش مالیات محصولات دخانی تنها زمانی موثر است که قیمت محصولات دخانی نسبت به درآمد افراد بالا باشد. در حال حاضر، صنایع دخانی با درج حداقل قیمتها روی بسته بندی محصولات، مالیات کمتری میپردازند و این باعث میشود که حتی افزایش ۱۰۰ درصدی مالیات هم موجب کاهش مصرف نشود.
ولیزاده در ادامه گفت: بند الحاقی ۵ ماده ۷۳ لایحه برنامه هفتم توسعه مقرر کرده است که از ابتدای سال ۱۴۰۳ مالیات هر نخ سیگار نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۲ کل کشور سالانه افزایش یابد. این اقدام میتواند به افزایش قیمت محصولات دخانی و کاهش مصرف کمک کند.
ولیزاده افزود: مالیات سیگار تولید داخل با نشان ایرانی ۱۵ درصد، تولید داخل با نشان بین المللی ۲۵ درصد، سیگار وارداتی ۵۰ درصد، تنباکوی تولید داخل ۲۰ درصد و تنباکوی وارداتی ۵۵ درصد است.
وی با تاکید بر اینکه سیگار وارداتی در ایران وجود ندارد، گفت: قانونگذار مالیات سیگار وارداتی را نیز در نظر گرفته است، اما در عمل، این مالیات درآمدی برای دولت ندارد؛ زیرا تمام نیاز مصرف سیگار در ایران از طریق تولید داخلی تامین میشود.
بهزاد ولیزاده، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت، گفت: افزایش مالیات محصولات دخانی تنها زمانی موثر است که قیمت محصولات دخانی نسبت به درآمد افراد بالا باشد. در حال حاضر، صنایع دخانی با درج حداقل قیمتها روی بسته بندی محصولات، مالیات کمتری میپردازند و این باعث میشود که حتی افزایش ۱۰۰ درصدی مالیات هم موجب کاهش مصرف نشود.
ولیزاده در ادامه گفت: بند الحاقی ۵ ماده ۷۳ لایحه برنامه هفتم توسعه مقرر کرده است که از ابتدای سال ۱۴۰۳ مالیات هر نخ سیگار نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۲ کل کشور سالانه افزایش یابد. این اقدام میتواند به افزایش قیمت محصولات دخانی و کاهش مصرف کمک کند.
ولیزاده گفت: وزارت صمت نیز باید امکان دسترسی سازمان امور مالیاتی به اطلاعات واردات، تولید و توزیع سیگار و محصولات دخانی را فراهم کند. همچنین، باید واحدهای تولیدی و عرضهکننده محصولات دخانی غیرقانونی را شناسایی و به مراجع قضایی معرفی کند.
ولیزاده گفت: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، وزارت بهداشت و وزارت صمت باید محصولات دخانی قاچاق، تقلبی و فاقد شناسه رهگیری را جمعآوری و متخلفان را به مراجع قضایی معرفی کنند.
وی افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز باید چاپخانههایی را که بدون مجوز قانونی، اقلام مورد نیاز تولیدکنندگان دخانیات، به ویژه تنباکوهای معسل با نشانههای خارجی و داخلی چاپ میکنند، شناسایی و متخلفان را به مراجع قضایی معرفی کند.
ولیزاده همچنین در مورد تغییر تصاویر هشداردهنده و بستهبندی محصولات دخانی گفت: تصاویر جدید آماده شدهاند و در جلسه بعدی، نسخه نهایی تصاویر و پروتکل بستهبندی استاندارد محصولات دخانی تصویب و برای اجرا ابلاغ خواهد شد.
قانونگذار در برنامه هفتم توسعه، علاوه بر تعیین نرخهای مالیاتی برای محصولات دخانی، اقدامات پیشگیرانهای را نیز برای جلوگیری از قاچاق و تقلب این محصولات در نظر گرفته است.
ولیزاده گفت: شاید خبر افزایش قیمت سیگار چندان هم درست نباشد. نرخهای جدید، تفاوت زیادی با قیمتهای قبلی ندارند. برای مثال، قیمت یک بسته سیگار بهمن ۱۵ هزار تومانی، ۲۲۵۰ تومان افزایش مییابد و قیمت یک بسته سیگار وینستون ۲۵ هزار تومانی، به ۳۱ هزار تومان میرسد.
وی افزود: آیا این افزایش قیمتها، آنقدر زیاد است که خبر آن تا این حد منتشر شود؟ بدیهی است که این افزایش قیمت، تأثیری بر کاهش مصرف سیگار نخواهد داشت. تا زمانی که قیمت محصولات دخانی به گونهای باشد که صنایع دخانی به دنبال پرداخت مالیات کمتری باشند، حتی افزایش صد در صدی مالیات نیز تأثیری بر کاهش مصرف نخواهد داشت.
ولی زاده گفت: در شرایط کنونی، حدود ۵۰ درصد با نرخ موثر مالیات بر مبنای قیمت خرده فروشی فاصله داریم. همین موضوع هم درحالی عنوان میشود که به زعم متخصصین حوزه سلامت قیمت فعلی خرده فروشی محصولات دخانی هم بسیار پایین است و باید به مراتب بیشتر باشد تا سبب کاهش مصرف شود.
راهاندازی پایانههای فروشگاهی مخصوص فروش سیگار و مواد خانی در واحد صنفی فروشنده و اجرای موثر کد رهگیری روی بسته بندیهای محصولات دخانی دو اقدام مهم برای ایجاد شفافیت زنجیره عرضه و مقابله با قاچاق است. این اقدامات به اجرای قوانین مالیاتی کمک میکند و میتواند از قاچاق محصولات دخانی جلوگیری کند .امیدوارم با اجرای قانون برنامه، این اقدامات به خوبی اجرا شوند.