در این گزارش، به بررسی وضعیت پرداخت هزینه‌های درمانی از جیب مردم و استفاده غیرقانونی دولت از منابع بیمه پایه برای بیمه تکمیلی افراد خاص پرداخته می‌شود. همچنین، تغییرات در میزان پرداخت هزینه‌های درمانی به عنوان نتیجه اجرای طرح تحول نظام سلامت نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. در ادامه، نظرات دکتر محمدرضا واعظ مهدوی، رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت، و معاون اسبق سازمان برنامه و بودجه به تفصیل آورده شده است.
به گفته دکتر محمدرضا واعظ مهدوی، پرداخت هزینه‌های درمانی از جیب مردم به شدت افزایش یافته است. او همچنین اظهار کرده است که دولت از منابع بیمه پایه برای بیمه تکمیلی افراد خاص استفاده می‌کند که این امر غیر قانونی است.
در رابطه با طرح تحول نظام سلامت، دکتر محمدرضا واعظ مهدوی افزوده است که با اختصاص یک درصد از مالیات بر ارزش افزوده و ۱۰ درصد از یارانه‌های انرژی به حوزه سلامت، میزان پرداخت هزینه‌های درمانی از جیب مردم کاهش یافته و به حدود ۴۰ درصد رسیده بود. اما او ابراز تأسف کرده است که این شاخص پس از آن مجددا افزایش یافته است.
در آخرین بخش از گزارش، نظرات معاون اسبق سازمان برنامه و بودجه نیز آورده شده است. او به وجود افرادی که فاقد بیمه درمانی هستند، اشاره کرده و افزوده است که در طول مقاطع مختلف، پوشش درمانی برای این افراد فراهم شده است. او همچنین به اجرای بیمه بستری بیمارستانها در سال‌های ۸۳ و ۸۴ و اختصاص اعتبار از سوی مجلس برای کل افراد فاقد پوشش بیمه و صدور کارت بستری اشاره کرده است.
در نتیجه، وضعیت پرداخت هزینه‌های درمانی از جیب مردم و نحوه استفاده دولت از منابع بیمه پایه برای بیمه تکمیلی افراد خاص به عنوان مسائلی مهم مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین، تغییرات در میزان پرداخت هزینه‌های درمانی پس از اجرای طرح تحول نظام سلامت بررسی و مورد ارزیابی قرار گرفته است.
در این گزارش، به بررسی وضعیت پوشش بیمه در حوزه درمان و تغییراتی که در طول زمان در این زمینه رخ داده است، پرداخته می‌شود.
به گفته متخصصان، در طرح ابتدایی، هزینه‌های بستری مردم تحت پوشش بیمه قرار گرفته بود، اما پس از معرفی بیمه ایرانیان، یک گام به عقب برداشته شد و بسیاری از افراد با ادعای وضعیت مالی مناسب، از پوشش خارج شدند. این موضوع منجر به بحران‌های شدیدی در حوزه درمان در طول سال‌های ۸۹ تا ۹۲ شد. در بیمارستانها مشاهده می‌شد که بیش از ۴۰ درصد هزینه‌ها توسط بیماران پرداخت می‌شد، در حالی که قانونا فقط ۱۰ درصد از هزینه‌ها باید به عهده بیمه‌شدگان باشد.
در سال ۹۲، اقداماتی انجام شد که بخش مهمی از افراد مجدداً تحت پوشش بیمه قرار گرفتند و دفترچه‌های بیمه صادر و به مردم اعلام شد که تمام مردم حالا تحت پوشش بیمه هستند. اما این وضعیت پایدار نبوده و گزارش‌ها نشان داده است که در سال‌های ۹۵ تا ۹۷، مجدداً برخی افراد از پوشش بیمه خارج شده‌اند. از آزمون‌ها و وُسع‌هایی صحبت شده که هدف آنها بهبود و تقویت سیستم بیمه‌ای است.
در نتیجه، وضعیت پوشش بیمه در حوزه درمان در ایران با تغییراتی مواجه بوده و همچنان نیاز به بررسی و بهبود دارد. تلاش‌ها برای حفظ پوشش بیمه افراد و افزایش پوشش‌دهی در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است.
در این گزارش، به مسئله کاهش بیمه‌شدگان به بهانه آزمون وسع و تأثیر آن بر پوشش بیمه در جامعه پرداخته می‌شود. همچنین، نظرات واعظ مهدوی و رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت درباره اهمیت تقویت پوشش بیمه همگانی و حق برخورداری از بیمه توسط همه افراد جامعه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
به گفته واعظ مهدوی، به بهانه آزمون وسع، در سال‌های ۹۳ و ۹۴ برای افرادی که به نظر مسئولان شرایط مناسبی داشتند، دفترچه بیمه صادر شد و از پوشش بیمه خارج شدند. او افزود که در حال حاضر دولت به تقویت پوشش بیمه با توجه به اهمیت این مسئله تمرکز دارد.
از سوی دیگر، رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت با ابراز نگرانی ادامه داد: باید تا چه زمانی شاهد نوسانات پوشش بیمه همگانی برای همه افراد جامعه باشیم؟ او تعیین می‌کند که آیا همه ایرانیان حق برخورداری از بیمه را دارند یا خیر؟ اگر فردی تحت پوشش بیمه نبود و به بیمارستان مراجعه کرد، آیا نمی‌خواهیم به وی خدمتی ارائه دهیم؟ این اندیشه‌ها بر اهمیت تأمین حق بیمه و پوشش همه افراد اشاره دارد.
در نتیجه، وضعیت کاهش بیمه‌شدگان به بهانه آزمون وسع و اهمیت تقویت پوشش بیمه همگانی برای افراد جامعه به عنوان موضوعاتی مهم در این گزارش مطرح شده‌اند. تلاش‌ها برای رفع نوسانات و افزایش پوشش بیمه به منظور حفظ حقوق همه افراد جامعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
گروگان گیری اجساد افراد در بیمارستان ها
در ابتدا، بیانیه‌ای از یک منبع ناشناس اشاره کرده که اجساد افراد در بیمارستانها گروگان گرفته می‌شود. این موضوع موجب نگرانی می‌شود و اهمیت انتقادات و بررسی این وضعیت را افزایش می‌دهد.
در ادامه، واعظ مهدوی اظهار کرده است که بیمه‌ها خدمات کاملی به بیمه‌شدگان خود ارائه نمی‌دهند و این اشکالاتی را ایجاد می‌کند که بارها به مسئولان تذکر داده شده است. او تأکید دارد که این نقدها بارها مطرح شده و نیازمند رفع این نقص‌ها و بهبود عملکرد بیمه‌ها است. او به دولت نیز اعتراض کرده و وظیفه آن را ارزانی‌سازی و ارائه خدمات مناسب به مردم می‌داند.
در نتیجه، وضعیت گروگان‌گیری اجساد افراد در بیمارستانها و عدم ارائه خدمات کامل توسط بیمه‌ها مسائلی هستند که نیاز به بررسی و اصلاح دارند. نقدها و تذکرات به مسئولان نشان‌دهنده نیاز به اصلاحات جدی و ارتقاء سطح خدمات به افراد است. همچنین، دولت نیز باید در جهت ارتقاء کیفیت و ارزانی خدمات به مردم تلاش نماید.
تقاضا برای کاهش قیمت خدمات دولت
به گفته یک منبع ناشناس، گران‌شدن نرخ ارز تحت عناوین مختلف مانند حذف ارز ترجیحی، حذف رانت و قاچاق دارو به افزایش پرداختی از جیب منجر می‌شود. این وضعیت برای حوزه دارو نیز منجر به گلایه‌ها از سوی روسای انجمن‌های علمی و وزیر بهداشت شده است. مداخلات غیرکارشناسی و نادرست در حوزه دارو باعث افزایش قیمت دارو و مخدوش کردن پتانسیل مالی بیمه‌ها شده است.
واعظ مهدوی به وضعیت پرداختی‌ها از سوی بیمه‌ها اشاره کرده و تأکید دارد که بیمه‌ها صورت‌حساب‌های خود را به درستی پرداخت نمی‌کنند و این مسئله باعث می‌شود که مردم برای تهیه دارو با نسخه‌های مختلف به داروخانه‌های متعدد مراجعه کنند و هزینه‌های تامین دارو را از جیب خود پرداخت کنند که بازهم منجر به افزایش پرداختی از جیب مردم می‌شود. او بیان می‌کند که این وضعیت با توجه به تأکیدات مکرر بر کاهش پرداختی از جیب، نیازمند اصلاحات جدی است و تاکید می‌کند که عملاً این کاهش در پرداخت‌ها مشاهده نمی‌شود.
از سوی دیگر، رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت به نظام بیمه با تأکید بر بیمه پایه اشاره می‌کند و می‌گوید که دولت مسئول تقویت بیمه پایه است. بیمه تکمیلی اختیاری است و افرادی که به خدمات بهتری نیاز دارند، حق بیمه پرداخت می‌کنند. اما او تأکید دارد که همه مردم از هر نقطه از کشور، باید از بیمه پایه بهره‌مند شوند و این موضوع بسیار حائز اهمیت است.
در نتیجه، تأثیر گران‌شدن نرخ ارز بر پرداختی‌ها و نقدها نسبت به پرداخت‌ها از سوی بیمه‌ها مورد بررسی و انتقاد قرار گرفته است. همچنین، تأکید بر تقویت بیمه پایه و ارتقاء پوشش بیمه برای همه مردم به عنوان یک هدف اصلی و ضروری آورده شده است.
استفاده منابع بیمه برای افراد خاص توسط دولت
واعظ مهدوی اظهار کرد: بیمه پایه باید توسط دولت تقویت شود و نباید منابع دولت به سمت بیمه‌های تکمیلی هدایت شود تا افراد خاصی از آن استفاده کنند و در عین حال مناطق محروم و عشایر و سر روستاییان بدون پوشش بیمه بمانند. وی تأکید کرد که باید بر اساس اصل ۲۹ قانون اساسی، حق بیمه برای همگان به عنوان حق همگانی محسوب شود. بیمه پایه به عنوان خدماتی اجباری است که دولت موظف است به همه آحاد جامعه ارائه کند و منابع آن باید توسط دولت تامین شود.
معاون سابق وزارت رفاه نیز با اشاره به مدل بیمه‌ای کشور بیان کرد: مدل بیمه ای کشور باید اجتماعی باشد و مدل طب ملی را کنار گذاشته‌ایم و به مدل بیمه ای برای تامین منابع پرداخته‌ایم. او تأکید کرد که اگر قوانینی خلاف سیاست‌های کلی سلامت تصویب شود، شورای نگهبان باید این مغایرت‌ها را مورد بررسی قرار داده و آنها را لغو کند.
وی از چالش‌ها و سوالاتی که مطرح شده است، این سؤال را مطرح می‌کند: چرا بسته خدمات بیمه پایه کفایت نمی‌کند؟ طبق قانون بیمه همگانی، خدمات ضروری جزو بسته بیمه پایه قرار می‌گیرد. او از جامعه سؤال می‌کند که آیا یک خدمت می‌تواند برای افراد، ضروری باشد یا فانتزی و لوکس باشد؟
در نتیجه، نیاز به تقویت بیمه پایه و ایجاد رویکردهای اجتماعی در مدل بیمه‌ای کشور از جمله موضوعاتی است که نیازمند توجه و اصلاحات جدی از سوی دولت و مسئولان است. همچنین، نیاز به بررسی‌ها و مطالعات بیشتر در خصوص پوشش بیمه پایه و کفایت آن برای تأمین خدمات ضروری به تمام افراد جامعه مطرح شده است.
واعظ مهدوی همچنین اشاره کرد بیمه پایه باید توسط دولت تقویت شود و به کمک بیمه تکمیلی آن بهبود یابد. او نقد می‌کند که استفاده از منابع دولتی برای بیمه‌های تکمیلی به نفع افراد خاص نیست و موجب محرومیت ساکنان مناطق محروم و سر روستایی می‌شود. وی تأکید دارد که دولت باید به دنبال تقویت بیمه پایه باشد و منابع مورد نیاز آن را تأمین کند.
رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت نیز سؤال می‌کند: اگر فردی به آزمایش نیاز دارد و بیمه پایه آن را پوشش نمی‌دهد، آیا بیمه تکمیلی می‌تواند به کمک او بیاید؟ او تأکید دارد که باید بسته‌های خدمات بیمه‌ها به نحوی طراحی شوند که بخش بستری بیمه‌شدگان حدود ۱۰ درصد و بخش سرپایی آنان حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از هزینه‌ها را پرداخت کنند و بقیه مبلغ توسط بیمه‌ها پرداخت شود تا خدمات بهتر و با کیفیت‌تری ارائه شود.
واعظ مهدوی ادامه می‌دهد: منابعی که دولت به بیمه‌ها می‌پردازد، بیمه کارفرمایی برای افراد تحت پوشش مثل کارکنان دولت و روستاییان است. او به تامین اجتماعی اشاره می‌کند و بیان می‌کند که به عنوان مثال، حق بیمه کارفرما توسط کارفرما پرداخت می‌شود و برای کارکنان دولت یا خانواده‌های شهدا، دولت حق بیمه را تامین می‌کند.
در پایان، او به اقدام ارزشمند تشکیل صندوق بیماری‌های صعب‌العلاج اشاره می‌کند و تأکید می‌کند که این موضوع به اندازه کافی اطلاع‌رسانی نشده است.
خلاصه ای از حق بیمه شخص ثالث برای تصادفی ها
رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت در یک گفت‌وگوی مهم، به نقش بیمه ها در ارائه خدمات درمانی در کشور اشاره کرد. او با بیان این مطلب آغاز کرد که بیمه ها بستر اصلی ارائه خدمات درمانی در کشور محسوب می‌شوند و از سالها پیش، سیاست های کلی سلامت با تأکید ویژه‌ای از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است که نقش بیمه در نظام سلامت را تأکید می‌کند. به همین دلیل، اجرای سیاست‌ها و اولویت‌های مرتبط با بیمه‌ها امری حیاتی به‌شمار می‌آید.
او اظهار داشت که در گذشته در مقاطعی، تصمیم‌گیری‌های مهمی برای افزایش منابع بیمه‌ها و تأمین اعتبارات آنها توسط سازمان برنامه و بودجه یا مجلس انجام شده است. به عنوان مثال، در برنامه چهارم توسعه، تصمیم گرفته شد که ۱۰ درصد از حق بیمه شخص ثالث در تصادفات برای درمان اختصاص یابد، اما نوسانات زیادی در اجرای این تصمیم وجود داشته است و در نهایت این منابع به وزارت بهداشت اختصاص یافته است. وی با اشاره به اقدامات دیگری نیز افزود: مجلس در نظر داشته است تا از طریق یک درصد مالیات بر ارزش افزوده، اعتباراتی را به جهت تأمین منابع مالی برای سلامت اختصاص دهد. بر اساس این طرح، این اعتبارات به بیمه‌ها اختصاص می‌یافتند. اما به دلیل برخی موانع، این اعتبارات به جای تأمین نیازهای سلامت به بخش عمومی هدایت شدند، که این امر موجب عدم رضایتمندی مردم از عملکرد بیمه‌ها شده است.
به علاوه، رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت به اهمیت تأمین منابع لازم برای پرداخت بیمه‌ها توجه کرد و اظهار داشت: تنها با اختصاص منابع کافی به بیمه‌ها می‌توان خیال بیمه‌شدگان را از هزینه‌های درمانی راحت نمود و رابطه مالی پزشکان و موسسات درمانی با بیماران را قطع کرد.
در پایان، ایشان به ضرورت عمل به سیاست‌ها و اولویت‌های مرتبط با بیمه‌ها تأکید کردند و بیان کردند که با اقدامات مؤثر و درست، نظام سلامت کشور می‌تواند بهبود یابد و بهترین خدمات را به مردم ارائه دهد.
