مشاور سلامت الکترونیک سازمان نظام پزشکی در خصوص دریافت گواهی امضای دیجیتال در جامعه پزشکی، اطلاعاتی ارائه کرده است. او اعلام کرد که بیش از ۷۰ درصد از اعضای جامعه پزشکی اقدام به دریافت این گواهی کردهاند. اما او همچنین اظهار داشت که بسترهای کاربردیسازی امضای دیجیتال پزشکان هنوز به شکل کامل فراهم نشدهاند و نیاز به دخالت بیمهها و سازمانهای بیمهگر دارند.
به گزارش آیمد ۳۶۰، دکتر حسین ریاضی، نماینده سازمان نظام پزشکی، اظهار داشت: تاکنون بیش از ۴۰ تا ۴۵ هزار گواهی امضای دیجیتال برای پزشکان توسط سازمان نظام پزشکی صادر شده است. این فرایند از سال ۹۸ آغاز شده است و تقریباً بیش از ۷۰ درصد از پزشکان فعال با مطب دریافت کننده خدمات، اقدام به دریافت گواهی امضا الکترونیکی نمودهاند.
وی افزود: در مورد گواهی امضای دیجیتال پزشکان دو جنبه وجود دارد؛ اولین جنبه صدور گواهی امضای دیجیتال است که توسط سازمان نظام پزشکی در حال اجرا است. با توجه به اینکه مدت اعتبار این گواهی یک یا دو سال است، پزشکان باید درخواست تمدید گواهی را نیز داشته باشند. اما مهمتر از صدور گواهی امضای دیجیتال، کاربردی سازی آن است.
وی ادامه داد: در حقیقت، این مسئله خارج از حوزه عملکرد سازمان نظام پزشکی است و باید به عهده سازمانها و پنلهای بیمهای و سازمانهای بیمهگر که مسئولیت رسیدگی الکترونیکی به اسناد را بر عهده دارند یا نزد وزارت بهداشت مرتبط هستند، باشد. بر اساس قوانین مربوطه، این سازمانها باید مسئولیت کاربردیسازی امضا را بر عهده داشته و اقدامات اجرایی مربوطه را به عهده بگیرند.
دکتر ریاضی افزود: بر اساس قانون تجارت الکترونیک، برای قابلیت قبولی اسناد الکترونیکی، مفهومی به نام امضای دیجیتال وجود دارد. وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز این گواهی را صادر کرده است و دستگاهها بر اساس نیازهای خود مجوز دریافت میکنند. در حوزه سلامت، وزارت بهداشت مجوز مرکز میانی گواهی امضای الکترونیک را در اختیار سازمان نظام پزشکی قرار داده است. این تفاهم نامه در سالهای قبل به انعقاد رسیده و به سازمان نظام پزشکی اجازه صدور بستر امضای دیجیتال برای پزشکان را میدهد.
وی توضیح داد: کاربردیسازی گواهی امضا الکترونیکی به معنای صدور این گواهی توسط سازمان نظام پزشکی نمیباشد. بلکه به این معنا است که در تبادلات الکترونیکی که رخ میدهد، امکان درج امضای دیجیتال بر روی نسخههای الکترونیکی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، در سامانه رایج نسخه الکترونیک، سازمان یا شرکتی وجود دارد که خدمات نسخه الکترونیک را ارائه میدهد و پزشکان نسخه خود را در آن ثبت میکنند.
مشاور سلامت الکترونیک سازمان نظام پزشکی ادامه داد: اولاً، باید این سامانه به امضای دیجیتال مجهز شود، به این معنی که گواهی امضای دیجیتال بتواند درج بر روی اسناد الکترونیک را امکانپذیر سازد. این امکان باید در صورت ارسال اسناد به وزارت بهداشت برای درج در پرونده الکترونیک سلامت یا سازمان بیمهگر برای رسیدگی به اسناد نسخ الکترونیک، فراهم باشد تا اسناد با امضای الکترونیک به سمت سازمانهای مقصد ارسال شوند.
مشاور سلامت الکترونیک سازمان نظام پزشکی در خصوص دریافت گواهی امضای دیجیتال در جامعه پزشکی، اطلاعاتی ارائه کرده است. او اعلام کرد که بیش از ۷۰ درصد از اعضای جامعه پزشکی اقدام به دریافت این گواهی کردهاند. اما او همچنین اظهار داشت که بسترهای کاربردیسازی امضای دیجیتال پزشکان هنوز به شکل کامل فراهم نشدهاند و نیاز به دخالت بیمهها و سازمانهای بیمهگر دارند.
به گزارش آیمد ۳۶۰، دکتر حسین ریاضی، نماینده سازمان نظام پزشکی، اظهار داشت: تاکنون بیش از ۴۰ تا ۴۵ هزار گواهی امضای دیجیتال برای پزشکان توسط سازمان نظام پزشکی صادر شده است. این فرایند از سال ۹۸ آغاز شده است و تقریباً بیش از ۷۰ درصد از پزشکان فعال با مطب دریافت کننده خدمات، اقدام به دریافت گواهی امضا الکترونیکی نمودهاند.
وی افزود: در مورد گواهی امضای دیجیتال پزشکان دو جنبه وجود دارد؛ اولین جنبه صدور گواهی امضای دیجیتال است که توسط سازمان نظام پزشکی در حال اجرا است. با توجه به اینکه مدت اعتبار این گواهی یک یا دو سال است، پزشکان باید درخواست تمدید گواهی را نیز داشته باشند. اما مهمتر از صدور گواهی امضای دیجیتال، کاربردی سازی آن است.
وی ادامه داد: در حقیقت، این مسئله خارج از حوزه عملکرد سازمان نظام پزشکی است و باید به عهده سازمانها و پنلهای بیمهای و سازمانهای بیمهگر که مسئولیت رسیدگی الکترونیکی به اسناد را بر عهده دارند یا نزد وزارت بهداشت مرتبط هستند، باشد. بر اساس قوانین مربوطه، این سازمانها باید مسئولیت کاربردیسازی امضا را بر عهده داشته و اقدامات اجرایی مربوطه را به عهده بگیرند.
دکتر ریاضی افزود: بر اساس قانون تجارت الکترونیک، برای قابلیت قبولی اسناد الکترونیکی، مفهومی به نام امضای دیجیتال وجود دارد. وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز این گواهی را صادر کرده است و دستگاهها بر اساس نیازهای خود مجوز دریافت میکنند. در حوزه سلامت، وزارت بهداشت مجوز مرکز میانی گواهی امضای الکترونیک را در اختیار سازمان نظام پزشکی قرار داده است. این تفاهم نامه در سالهای قبل به انعقاد رسیده و به سازمان نظام پزشکی اجازه صدور بستر امضای دیجیتال برای پزشکان را میدهد.
وی توضیح داد: کاربردیسازی گواهی امضا الکترونیکی به معنای صدور این گواهی توسط سازمان نظام پزشکی نمیباشد. بلکه به این معنا است که در تبادلات الکترونیکی که رخ میدهد، امکان درج امضای دیجیتال بر روی نسخههای الکترونیکی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، در سامانه رایج نسخه الکترونیک، سازمان یا شرکتی وجود دارد که خدمات نسخه الکترونیک را ارائه میدهد و پزشکان نسخه خود را در آن ثبت میکنند.
مشاور سلامت الکترونیک سازمان نظام پزشکی ادامه داد: اولاً، باید این سامانه به امضای دیجیتال مجهز شود، به این معنی که گواهی امضای دیجیتال بتواند درج بر روی اسناد الکترونیک را امکانپذیر سازد. این امکان باید در صورت ارسال اسناد به وزارت بهداشت برای درج در پرونده الکترونیک سلامت یا سازمان بیمهگر برای رسیدگی به اسناد نسخ الکترونیک، فراهم باشد تا اسناد با امضای الکترونیک به سمت سازمانهای مقصد ارسال شوند.
بیمهها ورود کنند
متاسفانه تاکنون سازمانهای بیمهگر سرویسها و پنلهای نسخه الکترونیک خود را به طور عملیاتی کاربردی نکردهاند. به این معنی که پزشکانی که گواهی امضای دیجیتال دارند و قادر به اتصال نسخه به امضای الکترونیکی هستند، به دلیل عدم وجود زیرساختهای عملیاتی از سوی سازمانهای بیمهگر، قادر به ارسال نسخه با امضای الکترونیکی به سازمانهای بیمهگر نیستند. به همین دلیل، گواهیهای امضاهای الکترونیکی که تاکنون به پزشکان صادر شدهاند، قابلیت عملیاتی سازی ندارند.
علاوه بر این، این مهم است که آیا امضای دیجیتال پزشکان تنها قابل استفاده بر روی گوشی همراه است یا آیا میتوان از طریق رایانه شخصی و تبلت نیز استفاده کرد. وقتی گواهی امضای دیجیتال برای پزشکان صادر میشود، به موجب مقررات مرکز صدور گواهی الکترونیکی “ریشه”، زوج کلیدهایی فنی یا فایل الکترونیکی گواهی امضای الکترونیکی صادر میشود و باید روی یک تجهیز امن نگهداری شود.
هنگامی که این گواهی امضا به پزشک تحویل داده میشود، به دلیل اینکه کارت نظام پزشکی که توسط سازمان نظام پزشکی صادر میشود دارای یک چیپست هوشمند است، گواهی امضا بر روی تجهیز چیپست قرار میگیرد و میتوان از طریق کارتخوانها از آن استفاده
کاربرد اصلی امضای دیجیتال ناقضناپذیری نسخههای الکترونیکی است. با این حال، اگر بخواهند از امضای دیجیتال در رایانه شخصی استفاده کنند، این گواهی امضا در یک تجهیز خاص نگهداری میشود و از طریق پورت USB قابل استفاده در فضای رایانه شخصی میشود. در حال حاضر، با همکاری و همراهی مراکز صدور گواهی امضای دیجیتال، امکان تحقق این امر نیز وجود دارد.
مشاور سلامت الکترونیک سازمان نظام پزشکی توضیح داد: زمانی که پزشکان درخواست گواهی امضای دیجیتال را برای ثبت نام عضویت در سازمان یا دریافت کارت عضویت خود میکنند، ابتدا هویت آنها از طریق سرویس احراز هویت ثبت احوال، مدارک تحصیلی و اطلاعات تماس الکترونیکی برخط بررسی میشود. سپس با حضور حضوری در نظام پزشکی، احراز هویت کامل میشود و امکان صدور گواهی امضای دیجیتال فراهم میشود. این امضا، وقتی در سامانه مربوطه استفاده میشود، قابلیت بررسی صحت و اصالت آن به صورت برخط را دارا است.
وی با بیان اینکه کاربرد اصلی امضای دیجیتال عدم انکار یا ناقضناپذیری نسخههای الکترونیکی است، اظهار داشت: وقتی گواهی امضای دیجیتال در اسناد دیجیتال استفاده میشود، سازمانهای بهرهبردار مانند بیمهها که از این اسناد استفاده میکنند، اطمینان حاصل میکنند که اسناد مورد استفاده آنها اصالت و هویت خدشهای ندارند. در صورتی که تغییری در اسناد اتفاق بیفتد یا اسناد الکترونیکی مخدوش شود، میتوان این موضوع را از طریق گواهی امضای دیجیتال تشخیص داد و اصالت اسناد پزشکی را اثبات کرد.
دکتر ریاضی تأکید کرد: بزرگترین خطر در صدور نسخهها به صورت الکترونیکی این است که اگر این نسخهها دارای امضای الکترونیکی نباشند، عملاً ناقضناپذیری آنها مورد سؤال قرار میگیرد و این اسناد به صورت حقوقی قابل قبول نخواهند بود.