معاون پرستاری وزیر بهداشت اعلام کرد که در سال ۱۴۰۲، روند اجرای قانون تعرفه گذاری بهبود یافته و رضایت پرستاران نیز افزایش یافته است. او بیان کرد: “با افزایش بستههای خدمتی قانون تعرفه گذاری در سال آینده، منابع مالی این قانون نیز افزایش خواهد یافت.”
دکتر عباس عبادی، در اجلاس مدیران پرستاری دانشگاههای علوم پزشکی که به مناسبت کنگره ملی اخلاق پرستاری در تهران برگزار شد، افزود: “اجرای قانون تعرفه گذاری یکی از مسائل مهم در جامعه پرستاری است و بیتوجه به مسائل مالی آن، یک حسن بزرگ برای پرستاران به وجود آورد که هویت مشخصی برای آنها ایجاد کرد.”
افراد گروه پرستاری قبل از اجرای قانون تعرفه گذاری، به عنوان گروه مصرف کننده در بیمارستانها شناخته میشدند و گاهی به شکل ناخوشایندی به آنها پول و کارانه داده میشد. حالا گروه پرستاری میتواند درآمدی برای دانشگاه علوم پزشکی تولید کند و استقلال و هویت مستقل خود را پیدا کرده است.
معاون پرستاری وزیر بهداشت افزود: حداقل مزیت این است که ۱۵ درصد مدیریت منابع در اختیار گروه پرستاری قرار دارد و اگر مدیریت ۸۵ درصد باقیمانده این منابع بهطور کامل اجرا شود، وضعیت بسیار بهبود خواهد یافت. البته برخی دانشگاهها از نااطلاعی گروه پرستاری بهرهمند شده و بیش از ۱۵ درصد این منابع و حتی در برخی موارد ۲۷ درصد منابع تعرفه گذاری پرستاری را بهدست آوردهاند.
قدرت به جامعه پرستاران با قانون تعرفه گذاری
دکتر عبادی اظهار کرد: در هر حال، اجرای قانون تعرفه گذاری پرستاری نیروی تاثیرگذاری بر گروه پرستاری به وجود آورده است. درآمد ایجاد شده برای این گروه، وظیفه توزیع فعالی را به عهده دارد و باید در این توزیع منابع نقش پویا و مؤثری را ایفا کند.
وی افزود: اگرچه بودجه و منابع اختصاص یافته به اجرای قانون تعرفه گذاری برای گروه پرستاری محدود است یا به دلیل ثابت بودن ضریب ریالی در مقایسه با نرخ تورم و افت ارزش پول ملی، مقدار آن کاهش یافته باشد، اما این متغیرها به اصل قانون تعرفه گذاری پرستاری مرتبط نیستند؛ بلکه تحت تأثیر متغیرهای بیرونی قرار دارند.
در سال آینده تعرفههای پرستاری افزایش مییابد
معاون پرستاری وزارت بهداشت اظهار کرد: با پیگیریهای انجام شده در سال ۱۴۰۳، برنامههایی برای اصلاح اجرای قانون تعرفه گذاری در دستور کار قرار گرفته است. تعداد بستههای خدمات مرتبط با قانون تعرفه گذاری پرستاری در حال افزایش است. این قانون با ۱۷ بسته خدمتی شروع شده و در حال حاضر به ۲۷ بسته رسیده و پیشبینی میشود که در سال آینده به بیش از ۵۰ بسته خدمتی گسترش یابد.
وی افزود: این بستههای جدید تدوین شده و برای تصویب به شورای عالی بیمه ارسال شدهاند. اگر تصویب شوند، به اندازه انتظارات، مشکلات اجرایی این قانون به تدریج حل خواهند شد. در صورت کمبود بستههای خدمتی، به عنوان مثال، بستههای پانسمان یا تزریقات تعریف نشوند، ما مجبور بودیم هزینه این خدمات را از دیگر خدمات کاسته وجذب کنیم.
دکتر عبادی اظهار کرد: افزایش تعداد بستههای خدمتی منجر به افزایش منابع درآمدی مرتبط با قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری خواهد شد. افزایش ۴۶ درصدی ضریب ریالی تعرفهها نیز در شورای عالی بیمه تصویب شده است و در انتظار تایید نهایی در هیات دولت قرار داریم.
وی افزود: ضریب ارزش نسبی خدمات پرستاری نیز به طور میانگین ۵۰ درصد افزایش یافته است. این ضرایب برای بخشهای عمومی ۸ هستند، اما پیشنهاد ما برای تعرفههای پرستاری ضریب ۱۳ است که افزایش بیش از ۵۰ درصدی را بهدنبال دارد.
افزایش کارانه پرستاران
معاون پرستاری وزارت بهداشت اظهار کرد: در کل، اجرای قانون تعرفه گذاری در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ بهبود چشمگیری داشته و در حدود ۷۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش کارانه را نشان داده است.
واگذاری صلاحیت حرفه ای پرستاران به نظام پرستاری
دکتر عبادی، با اشاره به صدور گواهی صلاحیت حرفهای پرستاران، اظهار کرد: آییننامه صدور گواهی صلاحیت حرفهای پرستاران مورد بازنگری قرار گرفته و در حال آمادهسازی برای ابلاغ میباشد. همچنین، سامانههای الکترونیکی برای صدور گواهینامههای الکترونیکی نیز آماده شدهاند. سازمان نظام پرستاری نیز تمایل دارد که این بخش را به عهده بگیرد و از نظر ما هیچ مانعی وجود ندارد. در صورتی که زیرساختهای فنی آماده شود، قابل واگذاری است، البته با وجود چالشها و موانعی که قابل بررسی است.
معاون پرستاری وزیر بهداشت به مباحث مرتبط با پرستاری در قانون برنامه هفتم اشاره کرد و افزود: برنامه هفتم در حوزه سلامت وظایف و ماموریتهایی را برای وزارت بهداشت تعریف کرده است. هدف کلی این برنامه تقویت حاکمیت نظام سلامت است و اهداف جزئی متعددی نیز در چارچوب این هدف کلی، مانند افزایش همکاری با سازمانهای خیریه و مردمنهاد و سایر سازمانهای مرتبط، تعریف شده است.
مراکز هاسپیس در ایران
وی اظهار کرد: یکی از اقدامات مورد بحث در این برنامه، ایجاد مراکز نگهداری و مراقبتی یا به عبارت دیگر، هاسپیس، میباشد که در دنیا به وفور وجود دارد، اما در ایران هنوز به مرحله اجرا نرسیده است. از سالهای گذشته، مفهوم هاسپیس به عنوان یک راهکار برای ارائه خدمات مراقبتی در نظام سلامت مطرح شده است. با این حال، چندین سال از طرح این موضوع میگذرد ولی هنوز هاسپیس مناسبی در کشور وجود ندارد.
دکتر عبادی افزود: تا کنون، تنها یک واحد هاسپیس در مشهد فعال شده که کمتر از ۲۰ درصد از ظرفیت آن به کاربرده شده و از نظر اهداف هاسپیس، بیشتر به شکل یک بیمارستان کوچک تلقی میشود تا یک مرکز نگهداری و مراقبت.
وی اظهار کرد: لزوم ایجاد مراکز نگهداری هاسپیس به طور کامل آشکار است. افزایش بیماریهای مزمن، به ویژه سرطان، مشکلات زیادی را برای مراکز درمانی و وزارت بهداشت ایجاد کرده و هزینههای زیادی را به سیستم تحمیل میکند. در بسیاری از دانشگاههای علوم پزشکی، به ویژه در مناطق محروم، با این مشکل مواجه هستیم و این مسئله یکی از دلایل عقبماندگی در پرداختهای دانشگاههای علوم پزشکی است.
معاون پرستاری وزیر بهداشت اظهار کرد: افراد خیرین در حوزه سلامت دارای ظرفیت بسیار خوبی برای گسترش زیرساختهای سلامت هستند و میتوانند در مناطق مختلف کشور به تأسیس مراکز هاسپیس کمک نمایند. دستورالعملهای تأسیس این مراکز تدوین شده و مدیریت آنها با اختیار از خود خیرین امکانپذیر است. تغییرات در الگوی بیماریها و روند پیری جمعیت در کشور، شرایطی را ایجاد کرده که تأسیس مراکز هاسپیس به عنوان یک راهحل ضروری به نظر میآید.
رشد انجمن های علمی پرستاری
وی اظهار کرد: یکی از مسائل مهم دیگر افزایش تعداد انجمنهای علمی در حوزه پرستاری است. قبل از دولت سیزدهم، تنها دو انجمن علمی در این زمینه وجود داشت، اما در این دوره تعداد آنها به ۶ انجمن افزایش یافته است. انجمنهای علمی در حوزه پرستاری، ظرفیتهای جدیدی را به سیستم اضافه میکنند که بهطور همزمان در تولید علم و ایجاد قدرت و ظرفیت برای سیاستگذاری مؤثر نقش دارند.
دکتر عبادی افزود: هدف بعدی در برنامه هفتم، تقویت سیاستگذاری مبتنی بر شواهد است. در این زمینه، چندین سند در حال نگارش است که به مراکز تحقیقاتی یا شبکه ملی تحقیقات سلامت برونسپاری شدهاند. خروجی این اسناد تدوین خلاصه سیاستی است، همچون قانون جامع پرستاری که یکی از نتایج این مراکز است.
قانون جامع پرستاری تدوین شد
معاون وزیر بهداشت اظهار کرد: سند قانون جامع پرستاری در کشور به تدوین رسیده و این امر بسیار اهمیتآمیزی دارد. یک گروه تحقیق و توسعه در معاونت پرستاری وزارت بهداشت تشکیل شده و هدف آن برونسپاری تدوین اسنادی است که برای سیاستگذاری در نظام سلامت ضروری میباشد و به مراکز تحقیقاتی برونسپاری میشود. وی افزود: در حوزه دانشگاههای علوم پزشکی، مدیران پرستاری باید فاصله خود را با دانشکدهها و مراکز تحقیقاتی کاهش دهند، همچنین دانشکدهها و مراکز تحقیقاتی نیز باید به بخش بالینی نزدیکتر شوند. ما باید به سمتی حرکت کنیم که سیستم به صورت هماهنگتر عمل کند و در کل مدیریت این حوزه به عهده مدیران پرستاری دانشگاههای علوم پزشکی باشد.
وی در ادامه اینچنین بیان کرد که: هدف اختصاصی بعدی افزایش همکاری با سازمانهای بینالمللی در زمینه پرستاری است. به عنوان مثال، در زمینه مراقبتهای تسکینی، آموزشهای همکاران آغاز شده و یک دوره در شیراز برگزار شد. برنامههای دیگر نیز تدوین شده که با همکاری سازمان بهداشت جهانی قابل گسترش است. دکتر عبادی افزود: بحث درباره بیمارستانهای الگو یا مگنت نیز در حال پیگیری است، البته تعداد آن از ۱۴ بیمارستان به ۶ کاهش یافته است. هدف مهم دیگر در قانون برنامه توسعه، افزایش منابع مالی در حوزه سلامت است و هدف اختصاصی آن در زمینه پرستاری، افزایش درآمدها در این زمینه میباشد.
شروع به ساخت پانسیونهای پرستاری
وی بیان کرد: اقداماتی در جهت ایجاد صندوق بازنشستگی برای پرستاران آغاز شده است و مدیران دانشگاههای علوم پزشکی در این حوزه تعهد دادهاند. امیدواریم که در سال ۱۴۰۳ این اقدام نیز با تخصیص بودجه مشخص رونمایی شود.
معاون پرستاری وزارت بهداشت افزود: هدف مهم دیگر در برنامه توسعه هفتم در حوزه سلامت، ساماندهی و افزایش ظرفیت نیروی انسانی در تمامی زمینهها از جمله پرستاری است. در این زمینه، شاخصها در سطوح و ردههای مختلف برای افزایش ظرفیت تعریف شده است.
وی اظهار کرد: بودجه آموزش و توانمندسازی نیروهای پرستاری نیز تعیین شده است و مدیران پرستاری باید پیش از شروع سال، برنامههای آموزشی خود را به دانشگاه علوم پزشکی ارائه و این بودجه را دریافت کنند. در غیر این صورت، ممکن است این بودجه در مکان دیگری مصرف شود.
دکتر عبادی تأکید کرد: باید دورههای آموزشی تدوین شود که به ارتقای شاخصهای کیفیت خدمات پرستاری منجر شود. به عنوان مثال، کارگاههای مدیریت زخم یا مدیریت درد، تا بتوانیم از اعتبار دو درصدی بودجه دانشگاه بهرهمند شویم.