بیش از یک قرن پیش، در هشتم نوامبر سال ۱۸۹۵، دانشمندی آلمانی به نام ویلهلم رونتگن، اشعه ایکس را کشف کرد. این کشف، نقطه عطفی در تاریخ پزشکی بود و به پزشکان این امکان را داد تا درون بدن بیمار را ببینند و تشخیصهای دقیقتری برای درمان بیماریها ارائه دهند.
رادیولوژی، یکی از رشتههای تخصصی پزشکی است که از پرتو ایکس و دیگر روشهای تصویربرداری پزشکی برای تشخیص و درمان بیماریها استفاده میکند. این رشته، در کنار علوم آزمایشگاهی و پاتولوژی، نقشی اساسی در روند تشخیص و درمان بیماریهای مختلف دارد.
کشف اشعه ایکس، تحولی بزرگ در پزشکی بود و به نجات جان میلیونها نفر کمک کرد. این کشف، همچنین زمینهساز توسعه روشهای تصویربرداری پزشکی پیشرفتهتری مانند سیتیاسکن، امآرآی و سونوگرافی شد که امروزه نقش مهمی در تشخیص و درمان بیماریها دارند.
بیمارستانها و مراکز درمانی تحت مدیریت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بهترین تجهیزات روز رادیولوژی جهان را در اختیار دارند. این تجهیزات پیشرفته به آنها امکان میدهد در تشخیص و درمان انواع بیماریها گامهای مؤثری بردارند.
رئیس گروه رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: “مشهد به عنوان مهد رادیولوژی ایران شناخته میشود و واحدهای تصویربرداری در این شهر دارای تجربههایی به مدت بیش از نیم قرن هستند. متخصصان و فارغالتحصیلان این حوزه، به طور مداوم در سراسر کشور و حتی در خارج از مرزهای ایران به عنوان نیروهای ماهر و کارآمد فعالیت میکنند.”
دکتر بهروز زندی در این بازه گفت: با بهرهمندی از اساتید با تجربه و تجهیزات پیشرفته، دپارتمان رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به یکی از مراکز دانشگاهی کشور تبدیل کرده که خدمات زیادی از جمله اقدامات مداخلهای را به صورت گسترده ارائه میکند.
وی ادامه داد که: در سال ۱۳۵۲، گروه رادیولوژی بیمارستانهای قائم (عج) و امام رضا (ع) در مشهد از یکدیگر جدا شدند و هرکدام مسئول امور آموزشی و درمانی بیمارستان تابعه خود شدند.
این مسئول توضیح داد: پیشرفتهای چشمگیر علوم تصویربرداری در چند دهه اخیر باعث شده است که دانش پرتوشناسی به عنوان یکی از ارکان اساسی تشخیص بیماریها، در علوم پزشکی موقعیت مرتفعی کسب کند.
مدیر گروه رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: ابداع روشهای نوین، از جمله اقدامات مداخلهای، اهمیت رشته رادیولوژی و علوم تصویربرداری را به طرز چشمگیری افزایش داده است. امروزه، علاوه بر موضوعات تشخیصی، درمان برخی از بیماریها نیز با استفاده از روشهای کم تهاجمی در زمینه علوم تصویربرداری مورد تعریف قرار میگیرد.
مدیر گروه رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: به کارگیری روشهای جدید، مثل اقدامات مداخلهای، اهمیت رشته رادیولوژی و علوم تصویربرداری را به طرز مشخصی افزایش داده است. امروزه، علاوه بر موضوعات تشخیصی، درمان برخی از بیماریها نیز با استفاده از روشهای کم تهاجمی در زمینه علوم تصویربرداری مورد تعریف قرار میگیرد.
قائم مقام رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در مجتمع درمانی امام رضا(ع) نیز به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: مرکز تصویربرداری مجتمع درمانی امام رضا(ع) با بهرهمندی از دو ابردستگاه، مثل سی تی اسکن با ۲۵۶ اسلایس و ام آر آی با ۱.۵ تسلا هلیوم فری، یکی از مجهزترین و بهروزترین مراکز تصویربرداری درمانی شرق کشور محسوب میشود.
دکتر سیدمجید حسینی با اظهار اینکه دستگاه سی تی اسکن (CT Angiography) با ۲۵۶ اسلایس در بخش رادیولوژی با هزینه بیش از ۶۵۰ میلیارد ریال نصب و راهاندازی شده است، افزود: این دستگاه با کیفیت تصویر بالا، قابلیت ارائه تصاویر سهبعدی و چهاربعدی با وضوح و سرعت بالا را فراهم کرده است.
وی ادامه داد: دقت در تصویربرداری، امکان اسکن بیماران با وزن بالا، بیماران مسن، بیماران در حالت بیهوشی، تصویربرداری از قلب و عروق، اعصاب، کودکان، و کاهش میزان اشعه آن به میزان یک سوم تا یک پنجم دستگاههای مشابه از دیگر قابلیتهای این دستگاه است.
وی اظهار کرد: دستگاه ام.آر.آی هلیوم لس ۱.۵ تسلا به عنوان اولین دستگاه ام.آر.آی سوپرکانداکتیو بدون هلیوم در استان خراسان رضوی محسوب میشود. این دستگاه به تازگی با حمایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و از طریق پروژه وام بانک جهانی به مجتمع درمانی امام رضا(ع) تحویل گرفته و در بخش رادیولوژی این مرکز نصب شده است. در آینده نزدیک، شاهد ارائه خدمات این دستگاه به بیماران خواهیم بود.
دکتر حسینی اظهار کرد که ارزش تقریبی این دستگاه ۴۰۰ میلیارد ریال است. این دستگاه پیشرفته، میزان هلیوم مایع را از ۲ هزار لیتر به کمتر از ۱۰ لیتر کاهش داده است، که این موضوع باعث کاهش چشمگیر در هزینه، صرف وقت و زمان شده است نسبت به دستگاههای قدیمیتر.
وی افزود: این دستگاه دارای قابلیت استفاده از فیبر نوری در انتقال داده و اطلاعات به صورت دیجیتال بدون نویز سیگنال، سهولت در خاموش کردن میدان مغناطیسی با هزینه کم، کاهش مصرف انرژی و هزینههای نگهداری و همچنین کاهش وزن دستگاه میباشد.
رییس بخش تصویربرداری بیمارستان قائم(عج) مشهد اظهار داشت که این بخش تصویربرداری بهترین تصاویر پزشکی با کیفیت را فراهم میآورد و تجهیزات رادیولوژی جهانی را در اختیار دارد.
دکتر بهزاد امینزاده افزود: ما در حال حاضر، به جای استفاده از اشعه ایکس تنها، از روشهای متعدد و نوین در حوزه رادیولوژی استفاده میکنیم. او تأکید کرد که رادیولوژی به عنوان چشم تمامی رشتههای پزشکی عمل میکند و هر متخصصی که نیاز به تصویری از بدن بیمار دارد، از متخصص رادیولوژی کمک میگیرد.
وی اظهار کرد که در بخش تصویربرداری بیمارستان قائم(عج)، تصویربرداریهای مغز، استخوان، عروق و سایر قسمتهای بدن انجام میشود. او افزود: دستگاهها و تجهیزات تصویربرداری این بیمارستان به عنوان یکی از مجهزترین و بهروزترین در حوزه تخصصی خود در سطح کشور شناخته میشوند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: بخش تصویربرداری بیمارستان قائم(عج) به ۲ دستگاه سیتی اسکن، یک دستگاه سیتی آنژیوگرافی، ۲ دستگاه امآرآی، چهار دستگاه سونوگرافی، یک دستگاه رادیوگرافی و دستگاههای مختلف با اشعه ایکس مجهز است.
امینزاده افزود: متوسط تعداد روزانه بیش از ۱۰۰ سیتی اسکن، حدود ۱۰۰ سیتی آنژیوگرافی، بیش از ۵۰ امآرآی، بین ۶۰ تا ۷۰ سونوگرافی و تقریباً ۵۰ رادیوگرافی در این بخش انجام میشود.
او در ادامه این چنین اضافه کرد که: بخش پزشکی هستهای بیمارستان قائم(عج) نیز به تصویربرداریهای هستهای پرداخته و از ظرفیت برترین متخصصان و تجهیزات بهروز در این زمینه بهرهمند است.
رییس بخش تصویربرداری بیمارستان قائم(عج) افزود: این بخش بهرهمند از استادان مجرب و متخصصان در رشتههای تخصصی و فوق تخصصی رادیولوژی است و بهطور همزمان خدمات آموزشی و درمانی در این زمینه را به دانشجویان و جامعه ارائه میدهد.
امینزاده افزود: به دانشجویان پزشکی توصیه میکنیم که از ظرفیت متخصصان رادیولوژی برای آشنایی با روشهای مختلف تصویربرداری استفاده کنند، تا در آینده و در زمان موردنیاز، بتوانند با دقت بیشتری درخواستها را ارزیابی کرده و بهترین تشخیص را برای وضعیت بیماران ارائه دهند.