رئیس انجمن زنان و زایمان اعلام کرد: طبق گزارشات، نرخ سزارین در کشورمان همچنان بالاتر از میانگین جهانی است و ما جزء چند کشور برتر در این زمینه هستیم. این چالش تنها مختص کشور ما نیست و در سراسر جهان دیده می‌شود.
به گزارش ایمد ۳۶۰ ، اولین کنگره تخصصی مبارزه با چالش‌های بالینی زایمان با حضور دکتر محمد رئیس‌زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی، در سالن غرضی بیمارستان میلاد تهران برگزار شد.
دکتر محمد رئیس‌زاده در مراسم افتتاح این کنگره اظهار داشت: نرخ مرگ و میر مادران باردار در سراسر جهان یکی از شاخص‌های مهم است که نشان می‌دهد تلاش‌های جهانی برای کاهش این آمار موفقیت‌آمیز نبوده‌اند.
وی اظهار کرد: بسیاری از کشورهای پیشرفته در چند سال اخیر با افزایش مرگ و میر مادران مواجه بوده‌اند. در بین کشورهای صنعتی، آمریکا بالاترین نرخ مرگ و میر مادران باردار را داراست و میانگین جهانی آن بالای ۲۰۰ مرگ در هر ۱۰۰ هزار تولد زنده است.
رئیس‌زاده ادامه داد: در کشور ما نرخ مرگ و میر مادران باردار در چهل سال گذشته به نزدیک ۲۰ در هر ۱۰۰ هزار تولد زنده رسیده است که یک دهم میانگین جهانی است و بهتر از هدفی است که جهان تا سال ۲۰۳۰ برنامه‌ریزی کرده است. این موضوع برای جامعه پزشکی ما کافی است تا افتخار کند.
رئیس سازمان نظام پزشکی اظهار کرد: همکاری متخصصان حوزه زنان و زایمان، اساتید و دانشجویان و البته سیاست‌گذاری و درک صحیح مسئولان در این شرایط، به ما کمک کرد که یکی از سه کشور پیشرو در سرعت کاهش مرگ و میر مادران باردار باشیم. این موضوع بسیار مغتنم است و مسئولان باید ارزش جامعه زنان و زایمان را به خوبی درک کنند.
مشکلات بیمه و نژاد پرستی دلیل مرگ و میر مادران
بر اساس تحقیقات انجام شده در آمریکا، دو فاکتور به عنوان دلایل آمار بالای مرگ و میر بارداران مورد بحث قرار گرفته‌اند، یکی مربوط به مسائل بیمه و دسترسی به آن و دیگری مربوط به نژادپرستی و عدم انصاف اجتماعی در سیستم بهداشت است. آمار نشان می‌دهد که نرخ مرگ و میر مادران سیاه‌پوست نسبت به سفیدپوستان سه برابر بیشتر است که این امر ناشی از نژادپرستی و ناعدالتی اجتماعی است.
رئیس‌زاده در ادامه عنوان کرد: این که بیش از ۹۵ درصد زایمان‌ها در کشور ما توسط پزشکان متخصص انجام می‌شود، نکته‌ای بسیار مهم است. امیدوارم این آمار که باعث افتخار کشور ماست، باعث شود که مسئولان به اندازه‌ی کافی ارزش جامعه پزشکی را درک کرده و با دقت و توجه از این مسیر نادرست خود دور شوند.
وی اظهار کرد: تأثیر کاهش مرگ و میر مادران باردار در زمینه شخصی بسیار ژرف‌تر است. زایمان و تولد یک نوزاد تجربه‌ای شیرین و دائمی برای یک خانواده است، اما ممکن است در لحظه به تجربه‌ای تلخ و ناگوار برای آنها تبدیل شود. حجم استرس و فشار متوجه اعضای گرامی و محترم حوزه زنان و زایمان و مامایی است.
رئیس‌زاده ادامه داد: تمرکز بر یکی از دو روش زایمان طبیعی یا سزارین به اصلی علمی برنمی‌گردد، بلکه باید در لحظه در خصوص آنچه برای سلامتی مادر و جنین مفیدتر است، تصمیم گیری شود. معیار ما روشی است که به سلامتی مادر و جنین بیشترین کمک را می‌کند.
وی افزود: در تحقیقاتی که در کشور ما نیز انجام شده، سن متوسط مادرانی که در طول زایمان فوت می‌کنند، بین ۳۰ تا ۳۵ سال بوده و اغلب آنها برای زایمان اول به مرگ می‌رسند، که ۴۵ درصد این موارد ناشی از کمبود تخصص کارکنان درمانی است. از این رو این کنگره از این نظر بسیار اهمیت دارد. بهبود مهارت همکاران خود همیشه ارزشمند است.
در ۱۷ درصد از زایمان ها نظارت متخصص زنان وجود ندارد
رئیس سازمان نظام پزشکی ادامه داد: آمار دیگری که اهمیت دارد، مربوط به ۱۷ درصد موارد عدم دسترسی به تخصص‌های پزشکی است که نشان می‌دهد نیازمند تغییر و بهبود پراکندگی هستیم. مطمئناً باید یک صندوق ایمنیت فراهم کنیم تا مردم نگرانی از امور بیمه‌ای نداشته باشند.
او در ادامه توضیح داد: رئیس جمهور در سه جلسه اخیر به وضوح اعلام کردند که هیچ فردی حق ندارد با توجه به رسانه‌ها و محفل‌های عمومی، جامعه شایسته پزشکی را مورد هجوم و انتقاد قرار دهد. ما وارثان ادبیات پزشکی بزرگ مانند بوعلی سینا هستیم که هنوز پس از گذشت هزار سال، در عرصه پزشکی جهان به‌عنوان نماد دانش و علم درخشان می‌آییم.
دکتر رئیس‌زاده افزود: جامعه پزشکی باید به دنبال اجرای سیاست‌ها نباشد، بلکه مسئولان باید این وظیفه را به عهده بگیرند. چرا در طی پنج سال گذشته که نرخ تورم به ۴۵ درصد افزایش یافته، تعرفه‌های پزشکی فقط به میانگین ۱۵ درصد افزایش یافته است؟ در حرفه‌ای که حقوق همکاران ما جزء آن است، نرخ افزایش حقوق بین ۸ تا ۱۱۱ درصد بوده است.
بازگشت به قوانین و اجرای اسناد بالادستی در حوزه سلامت، راه‌حلی برای حل مشکلات است و ما باید این وضعیت پرافتخار را که این روزها داریم، حفظ کنیم. بر اساس شواهد موجود، نسبت تمایل همکاران به ورود به رشته‌های تخصصی نشان می‌دهد که باید برای برخی شاخص‌هایی که به سمت اشتباهی در حال حرکت هستند، مراقب و متوجه باشیم.
اختلافات گروه های پزشکی
وی افزود: بحث‌ها و اختلافات بین گروه‌های مختلف پزشکی اغلب مطرح است. این مسائل را شنیده‌ام، اما ما تمایل داریم با تمرکز بر دیدگاه‌های دقیق علمی و ارزش‌های علمی و با تأکید بر اهمیت کار تیمی در روند بحرانی زایمان، برنامه‌ریزی و هماهنگی دقیق را انجام دهیم. این برنامه‌ریزی باید با در نظر گرفتن تفاوت‌های فیزیولوژیکی دختران امروزی نسبت به مادربزرگ‌ها صورت گیرد، تا زمانی که آنها می‌خواهند مادر شوند، بتوانند با کمک شما تجربه‌ای مثمرثمر را تجربه کنند. من مطمئنم با دانش، علم و علاقه‌مندی شما، این امر با موفقیت به پایان می‌رسد.
وی بیان کرد: امیدوارم شرایط را به نحوی تنظیم کنیم که اختلافات به نفع مردم و زنان جامعه ما حل شود و جایگاه علمی متخصصان حوزه زنان به درستی مورد توجه قرار گیرد. شما به عنوان متخصصان حوزه زنان و زایمان، کسانی هستید که باید به مادران کمک کنید تا سختی‌های زایمان را تحمل کنند.
محبی‌تبار گفت: اگر تلاش و زحمات در زمینه تولید فرزند به عهده زنان است و مراقبت از مادر و نوزاد نیز به عهده همکاران زن است، رهبری و مدیریت بخش نیز باید به عهده زنان باشد. زمانی که اعتقاد داشتیم مردان کارها را بهتر انجام می‌دهند، به پایان رسیده است. باید اجازه داد یک ذهن زنانه، که با چالش‌ها و آسیب‌های کار آشنا است، به آزادی ورود به این عرصه داده شود.
آمار بالای سزارین در ایران
دکتر سودابه کاظمی، رئیس انجمن زنان و زایمان نیز در کنگره اظهار کرد: بارداری و زایمان یک مسئله فیزیولوژیکی است. اما گاهی این فرآیند فیزیولوژیک به گونه‌ای پیچیده می‌شود که برای انجام آن و حفظ سلامتی مادر و جنین و نوزاد، نیاز به دانش و مهارت بالا و مدیریت محکم دارد.
وی افزود: زایمان یک فعالیت تیمی است، اما در این تیم، متخصص زنان به عنوان رهبر این فرآیند مسئولیت اجرایی را بر عهده دارد. اهمیت این مسئله به حدی است که هر سال کنگره بین‌المللی “برث” برگزار می‌شود که آخرین بار در کشور ایتالیا و در شهر میلان برگزار شد. ما محتوای این کنگره را تهیه کرده و احساس نیاز کرده‌ایم که مطالب مشابهی را در کشور خودمان داشته باشیم تا بتوانیم به صورت اختصاصی در زمینه زایمان فعالیت کنیم.
دکتر کاظمی افزود: علت اصلی احساس این نیاز ابتدا در بالا بودن آمار سزارین در کشور ما نسبت به میانگین جهانی است، زیرا جزء چند کشور پیشتاز در این زمینه قرار داریم. این چالش تنها مختص به کشور ما نیست، بلکه در سراسر دنیا به این سمت حرکت کرده است.
علت اینکه آمار بالای سزارین به عنوان یک مسئله و مشکل عنوان می‌شود و جزء یکی از شاخص‌های بین‌المللی است که در کشورها مورد مطالعه قرار می‌گیرد، این است که تمام شواهد نشان می‌دهد در شرایط زایمان ایمن، عوارض مادری و جنینی در زایمان طبیعی کمتر از سزارین است. باید تلاش شود تمایل گسترده‌ای که به سمت سزارین در میان خانم‌ها ایجاد شده را به نحوی مدیریت کنیم و گرایش به زایمان طبیعی را ترویج دهیم.
ایران در ایجاد انگیزه برای زایمان طبیعی موفق نبوده
وی گفت: هدف همه کشورها این است که تمایل به زایمان طبیعی ایمن را ارتقا دهند، اما بسیاری از کشورها در این زمینه موفق نبودند، ایران نیز یکی از این کشورهاست و تدابیری که در این کشور اتخاذ شده، به موفقیت منجر نشده است. کشورهای اسکاندیناوی به این امر موفق بودند. تلاش ما این است که با تجزیه و تحلیل و بررسی مدارک علمی، الگوهای موفقیت کشورها را مورد بررسی قرار دهیم.
دکتر کاظمی افزود: مسأله دیگری که بحث جمعیت است، یکی از چالش‌های اصلی کشور ماست. جمعیت یک موضوع ملی و فراجناحی است که همه ما به عنوان ساکنان ایران باید این نگرانی را داشته باشیم. ما باید از یک چالش جمعیتی عبور کنیم و زمان کمی برای این کار داریم.
ما همه مسئولیت داریم و به عنوان متخصصین زنان که خود را مسئول سلامت مادران می‌دانیم، این وظیفه را باید برعهده بگیریم. هر اقدامی که در جهت افزایش سلامت مادران انجام می‌دهیم، به مسئله فرزندآوری کمک می‌کند. زایمان یک فعالیت تیمی است و همکاران از گروه‌های مختلف درخواست داشتند که در این کنگره شرکت کنند، اما به دلیل محدودیت جا نتوانستیم به درخواست آنها پاسخ دهیم. انجمن قصد دارد با توجه به اینکه سلامت مادر و جنین و نوزاد با افزایش دانش و مهارت تمام اعضای تیم ارتباط دارد، برنامه‌های خود را ادامه دهد.
دکتر نفیسه ثقفی، دبیر علمی اولین کنگره تخصصی چالش‌های بالینی زایمان نیز اظهار کرد: رشته زنان جزء رشته‌های اصلی و مهم در عرصه پزشکی است، و اهمیت ویژه در این رشته مربوط به بخش مامایی است. این به دلیل این است که یک خانم حامله در طول دوره بارداری به تمامی جنبه‌های پزشکی وابستگی دارد و ممکن است با سایر بیماری‌ها نیز مواجه شود.
او در ادامه عنوان کرد: در حوزه پزشکی، هیچ رشته‌ای به اندازه مامایی به سایر رشته‌ها وابستگی ندارد. اهمیت دوم این است که در حوزه مامایی، ما در معرض درمان دو موجودی، یعنی مادر و جنین قرار داریم که هیچ رشته‌ای در پزشکی این گونه نیست.
دکتر نفیسه ثقفی تصریح کرد: در بخش مامایی، اواخر ۹ ماه انتظار برای زایمان بسیار حیاتی است. فرآیند زایمان از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین مسائل است. با توجه به تولد یک انسان و ورود هر زن به این مرحله، زندگی او به شدت آسیب‌پذیر خواهد بود.
وی ادامه داد: ما با دو دسته حاملگی، یعنی کم خطر و پرخطر، سروکار داریم. اگر یک خانم در دوران بارداری به درستی مورد مراقبت قرار گیرد و وضعیت به دقت مورد بررسی قرار گیرد، می‌توان به درستی بیماری‌های او را تشخیص داد و مدیریت مناسبی برای آن انجام داد. اما وقتی به فاز زایمان می‌رسیم، با مواجهه با زایمان پرخطر روبه‌رو هستیم.
