در اخبار اخیر، معاون درمان وزیر بهداشت به تأیید وجود ۱۵۵ هزار تخت بیمارستانی فرسوده در کشور پرداخته است، اما تاکنون هیچ مدرکی برای تأیید این ادعا ارائه نشده است. آمار اعلام شده به هیچ وجه با آمارهای قبلی وزارت بهداشت همخوانی ندارد و به نظر میرسد که این اطلاعات بدون استدلال مناسب و به منظور تحقیقات بودجهای ارائه شده باشد.
به گزارش آیمد ۳۶۰، در یک گفتوگوی عجیب با خبرگزاری ایلنا، دکتر سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت، اعلام کرده است که تعداد ۱۵۵ هزار تخت بیمارستانی فرسوده در کشور وجود دارد و برای نوسازی این تختها به مبلغ ۱۸ هزار میلیارد تومان نیاز است. این اعلام بدون ارائه هرگونه دلیل یا مدرک مناسب به عنوان پایهای برای تأیید ادعاهای او ایجاد شده است.
اطلاعات ارائه شده توسط معاون درمان وزیر بهداشت در مورد تعداد تختهای بیمارستانی در کشور، باعث تردید درباره صحت این ادعا میشود. اگرچه وزارت بهداشت آمار دقیقی از تعداد تختهای بیمارستانی به صورت رسمی و مستند ارائه نکرده است، اما تاکیدها و تصریحات مسئولان این وزارتخانه در دورههای مختلف نشان می دهد این آمار معاون درمان وزیر بهداشت بسیار دور از حقیقت است.
بر اساس دادههای موجود، تا سال ۱۳۹۲ (قبل از اجرای طرح تحول سلامت) تعداد ۱۱۱ هزار و ۸۷۹ تخت بیمارستانی در کشور وجود داشته است. این آمار قبلاً توسط کیانوش جهانپور، سخنگوی وقت وزارت بهداشت، در تاریخ ۲۶ بهمن سال ۱۳۹۹ تأیید شده بود.
جهانپور اعلام کرده بود: «تا سال ۹۲ تعداد کل تختهای بیمارستانی در کشور ۱۱۱ هزار و ۸۷۹ تخت بود که با اجرای طرح تحول سلامت به ۱۴۶ هزار و ۲۰۰ تخت فعال رسید.» اما پس از آن، در دوره وزارت دکتر نمکی، آمار دقیقی درباره افزایش تعداد تختهای بیمارستانی منتشر نشد. این در حالی است که در آن دوره نیز شاهد ادعاهایی مبنی بر افزایش تعداد تختها تا ۱۴ هزار واحد در یکسال از سوی سعید نمکی بودهایم.
آمارهای مختلف در مورد تخت های بیمارستانی
اعلامات متعدد از سوی مقامات وزارت بهداشت در مورد تعداد تختهای بیمارستانی و اختلافات بین این اعلامات با دادههای موجود، تردیدی درباره صحت این آمارها ایجاد کرده است. اخیراً دکتر بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت، اعلام کرده که در دولت سیزدهم ۱۵ هزار تخت بیمارستانی افزوده شده است، اما تاکنون جزئیات و مستندات مرتبط با این ادعا منتشر نشده است. حتی در صورتی که به تعداد محدودی از تختها مانند ۲ تخت در بیمارستانهای ۲ مگا بیمارستان در تهران و تعداد کمی از بیمارستانها در شهرستانها اشاره شده باشد، کل آمار اعلامی از ۱۵ هزار تخت بیمارستانی به راحتی قابل تأیید نیست.
حتی اگر تمامی این اعلامات درست باشند، مجموع کل تعداد تختهای بیمارستانی در کشور به حدود ۱۶۱ هزار تخت میرسد، این آمار هنوز به طور رسمی از سوی مقامات وزارت بهداشت اعلام نشده است. این وضعیت با تصریحات و اعلامات مختلف مسئولان وزارت بهداشت که همواره تعداد تختهای بیمارستانی را کمتر از این مقدار اعلام کردهاند، منطبق نیست.
در این شرایط، ادعای معاون درمان وزارت بهداشت در مورد وجود ۱۵۵ هزار تخت بیمارستانی فرسوده، با توجه به اطلاعات موجود و اختلافات اعلامی، مورد تردید قرار میگیرد. از جهت دیگر، با وجود ساخت بیش از ۵۰ هزار تخت بیمارستانی در دههای اخیر، سخن از وجود ۱۵۵ هزار تخت بیمارستانی فرسوده از کل تعداد تختها (حدود ۱۶۰ هزار تخت)، ابهامی را به وجود میآورد.
خرید دستگاههای تصویربرداری از اروپا با وامهای خارجی و تداوم فرسودگی بیمارستانها
با توجه به شرایط نامطلوب بیمارستانها و سیستم بهداشت کشور، پرسشهایی به وجود میآید که ارتباط مستقیم با تصمیمات و اقدامات مسئولان وزارت بهداشت دارند. آقای معاون درمان وزارت بهداشت با تیم خود به هلند و آلمان سفر کرده و تحت عنوان تجهیز بیمارستانها، دستگاههای پیشرفته MRI و سی تی اسکن با تعداد اسلایسهای ۱۲۸ و ۲۵۶ را خریداری میکند. این اقدامات باعث تردید درباره اهداف و دلایل واقعی این سفرها میشود.
با وجود وضعیت پرخطر بیمارستانها و نیاز به اصلاح و بهبود نظام سلامت، پرسشها ایجاد میشود که آیا این سفرها به جای اصلاح و بهینهسازی وضعیت بیمارستانها و رفع فرسودگی در زیرساختهای بهداشتی صورت گرفتهاند یا تنها برای به دست آوردن منابع مالی وامهای بانک جهانی به کار رفتهاند؟
همچنین، اینگونه استقراض و خرید دستگاههای پیشرفته ممکن است علاوه بر هزینههای اشعه زیاد و افزایش تابش به مردم، منجر به بروز مشکلات اقتصادی و بهداشتی دیگر نیز شود. عدم اطلاعات دقیق و شفافیت درباره مستندات و جزئیات این معاملات، تردیدی درباره تصمیمات و اهداف این سفرها و خریدها ایجاد میکند.
از طرفی، در شرایطی که کیفیت تولید داخلی دستگاههای پزشکی نیز در اغلب موارد مورد انتقاد و شکایت مسئولان وزارت بهداشت قرار دارد، انتخاب خرید از خارج با ترجیح اقتصادی و فناوری نیز میتواند از ناحیه مسئولان بهداشتی مشکلساز باشد.
در این موقعیت، تردیدها و ابهامات درباره اهداف و میزان استفاده از وامهای خارجی برای بهبود نظام سلامت کشور افزایش مییابد.