به گزارش آیمد ۳۶۰، در صورت احراز قطعی ناهنجاری جنین یا خطر جانی برای مادر، مجوز قانونی سقط جنین تنها تا قبل از ۱۹ هفتگی جنین از سوی پزشکی قانونی صادر می‌شود.
نخستین شرط صدور مجوز سقط درمانی، درخواست مادر است که باید فرم درخواست توسط او تکمیل شود.
دومین شرط، وجود مستندات لازم برای احراز سن بارداری است. سن بارداری نباید بالاتر از ۱۹ هفتگی (چهار ماه از لقاح) باشد. اگر سن بارداری بالاتر از این حد باشد، حتی با وجود احراز ناهنجاری در جنین، امکان صدور مجوز سقط درمانی وجود ندارد.
در صورتی که سن حاملگی کمتر از ۱۹ هفتگی باشد، برای صدور مجوز سقط درمانی باید مشخص شود که آیا مادر بیمار است و جان او در اثر ادامه بارداری به خطر می‌افتد یا اینکه جنین بیمار است و بیماری جنین موجب سختی و مشقت شدید برای مادر پس از تولد خواهد شد. این موارد به‌عنوان شرایط معین برای اخذ مجوز قانونی سقط جنین مورد انتظار هستند.
مدارک مورد نیاز سقط جنین
در موارد اختلالات جنینی، صدور مجوز سقط جنین نیاز به تقدیر از مستندات معتبر دارد که شامل شناسنامه زوجین، کارت شناسایی معتبر و اصل تمامی مستندات مرتبط با جنین و مادر می‌شود. این مستندات شامل سونوگرافی‌ها، اکوکاردیوگرافی، گزارش آزمایش‌های غربالگری و در صورت انجام آزمایشات ژنتیک نیز می‌شود. همچنین معرفینامه پزشک معالج در موارد بیماری مادر نیز از ضروریات صدور مجوز سقط جنین است.
چنانچه مادر قبل از مراجعه به پزشکی قانونی در مورد مشکل موجود، چه در موارد جنینی و چه مادری، از مشاوره با متخصصان بالینی استفاده کرده باشد، باید نظریات صادره از سوی این مرجع را نیز همراه داشته باشد.
این نکته نیز حائز اهمیت است که در صورت وجود ناهنجاری جنینی، حضور پدر برای اعلام اظهارات خود لازم است. البته اظهارات وی باید دال بر آگاهی‌اش از موضوع درخواست مادر باشد، اما به رضایت وی برای سقط نیازی نیست. همچنین در صورت بیماری تهدیدکننده جان مادر، به حضور ولی جنین نیازی نیست. این موارد به‌عنوان الزاماتی که برای صدور مجوز سقط جنین لازم است، در نظر گرفته می‌شود.
بعد از چهار ماهگی مجوز سقط داده نمی شود
به گزارش آیمد ۳۶۰، آسیه جعفری، معاون امور معاینات بالینی پزشکی قانونی تأکید کرد که در زمینه صدور مجوز سقط جنین، تشخیص ناهنجاری جنین یا بیماری مادر باید قطعی و مستند باشد. در صورت احتمال وجود ناهنجاری یا احتمال بیماری مادر که تشخیص هیچکدام قطعی نشده باشد، امکان صدور مجوز و حتی ارجاع پرونده به کمیسیون وجود ندارد.
وی ادامه داد: در برخی موارد ممکن است مادر دچار بیماری و یا مشکلاتی شده باشد که حتی یک ساعت تأخیر و ادامه بارداری ممکن است منجر به فوت مادر و از دست رفتن جنین شود.
جعفری گفت: صرفاً در مواردی که وضعیت مادر اورژانسی است و ساعت‌ها و دقیقه‌ها برای نجات جان او حائز اهمیت است، نیازی به ارجاع فرد به پزشکی قانونی نیست و بر اساس دستورالعمل ابلاغی از سوی رئیس قوه قضاییه، پزشک متخصص می‌تواند نسبت به ختم بارداری اقدام کند.
وی درباره مدت زمان بررسی پرونده‌های سقط در پزشکی قانونی در شیوه جدید صدور مجوز نیز گفت: در قانون حداکثر یک هفته زمان برای بررسی پرونده سقط و صدور مجوز در نظر گرفته شده است، اما پزشکی قانونی در صورت تکمیل بودن پرونده، معمولاً آن را به‌سرعت بررسی می‌کند و به کمیسیون ارجاع می‌دهد. کمیسیون غالباً در همان روز تشکیل می‌شود و تصمیم‌گیری نهایی انجام و رأی توسط قاضی کمیسیون صادر و نتیجه به مادر اعلام می‌شود. این روند سریع و دقیق برای صدور مجوز سقط جنین به‌منظور محافظت از جان مادر و تصمیم‌گیری مطلوب در مورد جنین انجام می‌شود.
آمار سقط جنین و پرونده‌های مرتبط با پزشکی قانونی سال ۱۴۰۱
معاون امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی اعلام کرد که در سال گذشته ۱۱ هزار و ۴۶ متقاضی سقط به پزشکی قانونی مراجعه کرده‌اند. برای ۸۳۶۲ مورد به دلیل ناهنجاری جنین و برای ۵۱۷ مورد به دلیل بیماری مادر، مجوز سقط جنین صادر شده است.
رئیس سازمان پزشکی قانونی گفت: پس از پیگیری‌های صورت گرفته در خصوص سخنان چندی پیش وزیر بهداشت ناظر بر ارسال ۱۱۹ پرونده با موضوع سقط جنین از سوی این وزارتخانه به قوه قضائیه، مشخص شد که فقط ۴۵ پرونده از سوی وزارت بهداشت ارجاع شده که از این تعداد، پنج مورد مربوط به سازمان تعزیرات حکومتی و ۴۰ مورد مربوط به مراجع قضایی بوده است.
عباس مسجدی افزود: سال گذشته ۱۴۳۷ شکایت با موضوع سقط جنین از سوی اشخاص حقیقی به قوه قضائیه دریافت شد که در ۵۰۰ مورد از این تعداد، حکم محکومیت صادر شد. این آمار‌ها نشان‌دهنده فراوانی و حساسیت موضوع سقط جنین و اهمیت نیاز به تصمیم‌گیری دقیق و قطعی در این زمینه می‌باشند.
