دکتر سید حیدر محمدی، رئیس سازمان غذا و دارو، در یازدهمین همایش مکمل‌های غذایی و رژیم و دوازدهمین همایش طلای سبز فرآورده‌های طبیعی و طب مکمل، اظهار داشت: “ما در حوزه مکمل‌ها به خودکفایی رسیده‌ایم، اما در استفاده از ظرفیت کشور در حوزه فرآورده‌های طبیعی به طور کامل موفق نبوده‌ایم. شرکت‌های تولیدی در حوزه‌های مختلف دارو و تجهیزات پزشکی با مشکلات زیادی روبرو هستند و برخی از آنها به دلیل عدم تخصیص ارز از سه ماه پیش قادر به تهیه مواد اولیه نشده‌اند.”
وی افزود: “کشور دارای ظرفیت بالایی در تولید داروهای سنتی است و اگر بخواهیم طبق ظرفیت عمل کنیم، می‌توانیم بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده این محصولات باشیم؛ زیرا زیرساخت‌های لازم برای آن موجود است. با این حال، باید تولیدات خود را در این بخش بهبود بخشیم و به صنعتی‌تر شدن آن توجه کنیم.”
دکتر محمدی اظهار داشت: “تولید ۱۰۰ درصدی مکمل‌ها در کشور یک موفقیت است که به آن دست یافته‌ایم. لازم است تولیدکنندگان بهبود کیفیت محصولات خود را مد نظر قرار دهند تا در حوزه صادرات نیز پیشرفت کنیم. در زمینه فرآورده‌های طبیعی و مکمل، ما رشد خوبی در صادرات داشته‌ایم و در سال ۱۴۰۱ میزان صادرات به ۱۴ میلیون دلار رسیده است، که ۱۰ میلیون دلار از آن مربوط به فرآورده‌های سنتی است. البته این آمار قابلیت افزایش دارد.”
وی اضافه کرد: “در حوزه سلامت، ما بیشترین و خودکفاترین تولیدات را در حوزه مکمل و طبیعی و سنتی داریم که یک موفقیت است. در سال‌های گذشته، واردات مکمل‌ها در کنار ارز افزایش بالا، رقابت را از تولیدکنندگان می‌گرفت. اما در حال حاضر در شرایط مناسبی قرار داریم.”
محمدی گفت: “در سازمان غذا و دارو، هدف ما به عنوان رگولاتور، کمک به تولیدکنندگان است تا مشکلات آنها برطرف شود. با این حال، بخشی از مشکلات ما ناشی از فرابخشی است. به عنوان مثال، بخشی از مشکلات به دلیل عدم امکان حواله ارز است و از بهمن ماه تاکنون کشور با مشکلات زیادی در تامین مواد اولیه و سایر مسائل روبرو شده است.”
وی بیان کرد: “بعضی شرکت‌ها حتی از سه ماه پیش قادر به تأمین مواد اولیه نشده‌اند و این نشان می‌دهد که باید با تسهیل فرایندها به سمت افزایش تولید پیش برویم.”
رئیس سازمان غذا و دارو تأکید کرد: “بسیاری از فعالیت‌ها به صورت سامانه‌ای و از طریق سامانه تی‌تک در حال انجام است. ما می‌دانیم که بعضی فرآیندها در مجموعه غذا و دارو ممکن است به طور کند پیش رود، اما ما در پی رفع این مشکل هستیم و حتی در حال پیگیری برون‌سپاری بخشی از فعالیت‌های غیرحاکمیتی به بخش خصوصی با تجربه هستیم.”
وی افزود: “البته، واگذاری فرآیندها به معنای عدم نظارت سازمان غذا و دارو نیست. ما اخیراً تصمیم‌هایی درباره برون‌سپاری بخشی از فرآیندها گرفته‌ایم و به زودی این فرآیند آغاز می‌شود تا انجمن‌ها و سندیکاها هم در این راه کمک کنند.”
محمدی توضیح داد: “در حوزه فرآورده‌های طبیعی و سنتی، چشم‌اندازی در برنامه ششم توسعه با افق سال ۱۴۰۴ تدوین شده است و در این زمینه رشد قابل توجهی داشتیم. ما حدود دو هزار پروانه در حوزه طب سنتی صادر کرده‌ایم که ۲۱۰ درصد بیشتر از برنامه تدوین شده است. در حوزه داروهای گیاهی و فرآورده‌های طبیعی نیز ۴۸۰۰ پروانه صادر کرده‌ایم که نشان دهنده رشد ۲۳۵ درصدی است.
وی افزود: داشتن مشکلات در حوزه قیمت به دلیل شرایط اقتصادی کشور بسیار رایج است. سازمان غذا و دارو متعهد است تا با ارائه کمک‌های لازم به مردم کشور کمک کند. در این زمینه، ما نیازمند کمک هستیم و تمایل داریم. در یک سفر به یکی از کشورها، توصیه کردیم که برخی از محصولات را به همراه آن کشور تولید کنیم تا تولیدات افزایش یابد و از کاهش هزینه‌ها سود ببریم. در سال قبل، صادرات محصولات دارویی بیش از ۵۰ درصد رشد داشت، اما هنوز نیاز به پیشرفت داریم.
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: بسیاری از مردم کشور هنوز به مصرف داروهای شیمیایی اعتماد ندارند. در موضوع کرونا هم دیدیم که برخی افراد حتی اعلام کردند که واکسن را تزریق نمی‌کنند. البته این مسئله محدود به کشور ما نیست.
وی افزود: ما تلاش کرده‌ایم تا بیمه‌های مکمل بر روی پوشش فرآورده‌های طبیعی و مکمل کار کنند زیرا بنیه ضعیف بیمه‌های اصلی ممکن است نتوانند به این نیاز پاسخ دهند. همچنین باید راهکارهایی در زمینه فرآورده‌های طبیعی و سنتی اندیشیده شود تا پزشکان بیشتر به تجویز این محصولات تمایل داشته باشند.
محمدی در مراسم حاضر شده و در جلسه با خبرنگاران اظهاراتی داشت. وی گفت: در زمینه تولید، کشت و برداشت محصولات گیاهی، ما با جهاد کشاورزی همکاری می‌کنیم و در این زمینه حمایت نیز می‌کنیم.
وی افزود: در زمینه تنوع گیاهان دارویی شرایط خوبی داریم، اما مشکل اصلی در فرآوری آنها است. به عبارت دیگر، توجه کافی برای تبدیل آنها به محصول نهایی نشده است و هنوز کار بسیاری برای انجام باقی است. اگرچه پیشرفت قابل توجهی داشته‌ایم، اما نیازمندیم تا بیشتر به تولیدکنندگان کمک کنیم، زیرا هزینه تولید بالایی دارند. با افزایش حمایت بیمه‌ها، می‌توان رشد بیشتری را مشاهده کرد.
وی درباره برون‌سپاری فعالیت‌های سازمان غذا و دارو نیز توضیح داد: برخی از فعالیت‌های غیرحاکمیتی که شامل موارد متنوعی می‌شوند، قابلیت برون‌سپاری دارند، به عبارت دیگر، می‌توانیم نتیجه را به سازمان غذا و دارو برای صدور مجوز واگذار کنیم.
محمدی تأکید کرد: در حوزه داروهای گیاهی، شرایط بهتری نسبت به مکمل‌ها وجود دارد. البته، انتظار داریم تا تولیدات در حوزه گیاهی افزایش یابد و در این زمینه، به تولیدات شیمیایی جلوتر رفته شود.
